Kursa misafir Şehirdeki Doğa'ya ev sahibi kediler |
Iraz Candaş'ın eğitmenliğindeki 12 Saatlik Permakültüre Giriş kursuna 17-18 Ekim 2015 tarihlerinde Ankara'daki Şehirdeki Doğa ev sahipliği yaptı. 72 saatlik Permakültür Tasarımı eğitiminin özeti niteliğindeki kursta konu başlıkları; permakültür ilkeleri, saha tasarımı, örüntü kavrayışı, ev bahçesi tasarımı ve kent ve topluluk stratejileriydi.
Eğitmen Iraz Candaş kursa 13 Ekim 2015 tarihinde Ankara'da gerçekleşen patlamalarda hayatını kaybedenler için bir mum yakarak küçük bir anma ile başlamak istiyor. Kurs öğretmen, öğrenci, yeni bir hayat arayışında olan, emekli, başka bir hayat mümkün mü sorusunu soran ve de en önemlisi kendisi ve doğa için bir şeyler yapmak isteyen 18 kişinin katılımıyla patlamada ölenlerin anısına bir dakikalık sessizliğin ardından başlıyor.
Permakültüre Giriş kursunun katılımcıları |
Kurs permakültürün dedesi olarak bilinen Bill Mollison'un ve permakültürle Iraz Candaş'ın nasıl kesiştiğinin hikayesi ile başladı. Permakültür Tasarımı aslında Bill Mollison tarafından 72 saatlik bir üniversite ders müfredatına uygun olarak hazırlansa da Mollison permakültür isminin patentini alıyor. Permakültürün ilke ve etiklerinin üniversite müfredatına girip aslını kaybedeceğinden çekinen Mollison'un bu tavrını eleştirenler de oluyor.
Permakültür kelimesini incelediğimizde permanent (direnen) ve cultura (insan işgali) kelimelerinin birleşiminden meydana geldiğini görüyoruz. Permakültür, sürdürülebilir tarım yöntemleriyle insanın evrendeki direnişini ve soyunun devam etmesini destekleyen bir sistem. Bunu yaparken de bazı ilkeleri benimsiyor: yeryüzüne özen gösterme, insanlara özen gösterme ve nüfus ve tüketime sınır getirme. Candaş burada sürdürülebilirliğin net bir tanımını yapmak gerektiğini vurguluyor: "Bir sistem en az ömrü boyunca bakımı, ömrünün sonunda da yenilenmesi için gereken enerjiyi üretebiliyorsa sürdürülebilirdir."
Doğal sistemlerin ilkeleri ise muazzam çeşitlilik, her şeyin başka şeylerde ilişki içinde olması ve hiçbir şeyin sonsuza kadar yaşamadığı. Yani bir canlı kaybedildiğinde o sistemin öğesi başka bir enerji oluyor ve böylece ardıllık süreci işlemeye devam ediyor. Doğal sistemin ve sürdürülebilirliğin işleyişi bu çeşitlilik ve ilişkiler yumağıyla mümkün oluyor.
Permakültür tasarımının ilkeleri
Yeryüzüne ve insanlara özen gösteren, nüfusa ve tüketime sınır getiren bir sistemin tasarımının da 12 ilkesi var; doğayı gözlemlemek ve onunla etkileşime geçmek, enerji üretmek ve depolamak, verim sağlamak, öz denetim yapmak ve eleştiri kabul etmek, yenilenebilir kaynak ve hizmetleri kullanmak ve değerlendirmek, atık üretmemek, büyükten küçüğe doğru tasarlamak, ayırmak yerine birleştirmek, küçük ve yavaş çözümler üretmek, çeşitliliği kullanmak ve değerini bilmek, kenarları kullanmak ve farklı olana değer vermek ve değişime açık olarak onu en iyi şekilde değerlendirmek.
Eğitmen Iraz Candaş |
Candaş permakültürün ilkelerini anlatmaya başlamadan önce sınırlı kaynaklara sahip olan dünyada kendi pisliğimizde boğulmaya doğru gittiğimizin olumsuz kanıtlarını sunuyor ve bir şeyleri öngörmenin sorumluluğundan bahsediyor. Kırsalda yaşayan eğitmen her alandaki kirlilik, ormansızlaşma ve bilinçsiz tarımın neden olduğu toprak kaybı ile alakalı bilimsel dayanakların sunulmasının ardından bu konuyla alakalı olarak neler yapabileceğimizi anlatıyor. Temiz hava, temiz su, temiz-besleyici yiyecek, makul barınak ve ahenkli, ilişki ağlarıyla örülmüş dayanışmalı bir topluluk yaşamının herkesin temel hakları olduğunu vurgulayan Candaş paylaşım varsa hayatta kalınabileceğini savunuyor. Permakültür tasarım ilkelerine bağlı gıda üretimi, ev tasarımı, inşaat, enerji tasarrufu ve üretiminin kısaca anlatıldığı kursta permakültür çözümlerini destekleyecek alternatif iktisadi yapılanmalar ve çeşitli hukuki stratejilere de değiniliyor. Belki de en önemlisi Iraz Candaş, kurs katılımcılarına orman gibi düşünmeyi anlatmaya çalışıyor. 8 modülden oluşan ve iki gün süren kursun sonunda katılımcılara Türkiye Permakültür Araştırma Enstitüsü onaylı sertifika veriliyor.
Şehirdeki Doğa'da gerçekleşen ders |
12 Saatlik Permakültüre Giriş Kursu'na iki gün boyunca ev sahipliğini yapan Şehirdeki Doğa, ekolojik farkındalık ve koruma geliştirme amacıyla yola çıkan bir proje. Pratikte çok fazla doğada bulunamayan şehir insanının olduğu yerden uzaklaşması gerekmeden de doğayı sevebileceği, tanıyabileceği ve koruyabileceği yaklaşımını savunuyor. Projenin kurucusu Sinem Akat, bu amaçla başlattığı atölye ve çalışmaların amacının insanların doğayla kopan bağlarını onarmak olduğunu söylüyor.
Haber: Hazal Sipahi
Tür: Multimedya haber